Samochody o napędzie elektrycznym stały się w ostatnich kilku latach istotną częścią polskiej transformacji segmentu motoryzacyjnego. Już za dwanaście lat wchodzi w życie unijne rozporządzenie o zakazie rejestracji nowych aut z napędem spalinowym, co dodatkowo motywuje przedstawicieli biznesu do szybkiej zmiany floty pojazdów. Wprowadzenie innowacji w tym zakresie wiąże się jednak z kilkoma wyzwaniami, w tym infrastrukturą ładowania pojazdów elektrycznych. O czym warto pamiętać, podczas projektowania nowego modelu transportowego w firmie?
Ładowanie pojazdów elektrycznych jest niezbędnym krokiem dla środowiska
Spaliny samochodowe są wyjątkowo szkodliwe dla ludzi. Doktor Tadeusz Kopta z Politechniki Krakowskiej zauważa nawet, że w krajach OECD to auta są największym źródłem skażenia środowiska, obciążając go ponad 15 tysiącami związków chemicznych, w tym: tlenkami azotu, dwutlenkiem węgla, dwutlenkiem siarki, dioksynami, benzenem czy platyną. Wymiana floty na ekologiczną jest jednym z pożądanych kierunków rozwoju CSR firmy. Pozwala obniżyć ślad węglowy organizacji, a tym samym poprawia wizerunek marki u wszystkich interesariuszy: dostawców, kontrahentów, pracowników i klientów. To działanie komplementarne do zakupu zielonego prądu dla firm. Zanim jednak dokonamy pierwszych zakupów, niezbędne jest dokładne przemyślenie i zaprojektowanie infrastruktury ładowania pojazdów elektrycznych.
Ile jest w Polsce stacji ładowania pojazdów elektrycznych?
Na koniec kwietnia 2023 roku po polskich drogach poruszało się 40 926 osobowych i użytkowych samochodów całkowicie elektrycznych. Jednocześnie zgodnie z Licznikiem Elektromobilności drugie tyle stanowiły pojazdy hybrydowe typu plug-in. Dynamika przyrostu nowych rejestracji w pierwszym kwartale, w stosunku do 2022 roku wyniosła ponad 70%. Wraz ze zwiększającą się liczbą samochodów ekologicznych, rozrasta się także infrastruktura ładowania pojazdów elektrycznych. Obecnie działa w Polsce ponad 2770 ogólnodostępnych stacji ładowania pojazdów elektrycznych, które oferowało 5440 punktów ładowania. Oznacza to, że przeciętnie na jeden taki punkt przypada prawie 15 aut. Ta statystyka najlepiej pokazuje, że rozwój rynku jest nadal niewystarczający i w celu uzyskania korzyści, o których pisaliśmy w artykule „Firmowy samochód elektryczny – kolejny krok ku eliminacji śladu węglowego”, niezbędna jest budowa stacji ładowania pojazdów elektrycznych w firmie.
Jakie stacje ładowania samochodów elektrycznych są dostępne dla firm?
Jakie stacje ładowania samochodów elektrycznych można zainstalować w przedsiębiorstwie? Podstawowym rozróżnieniem jest podział na grupy urządzeń w zależności od miejsca i sposobu wykorzystywania. Wyróżniamy tu:
- Ogólnodostępne stacje ładowania pojazdów elektrycznych – funkcjonują w przestrzeni publicznej lub półpublicznej.
- Prywatne urządzenia do ładowania pojazdów elektrycznych – funkcjonują w budynkach jednorodzinnych, wielorodzinnych czy obiektach firmowych i są nakierowane na własne potrzeby.
Drugim wyróżnikiem jest rodzaj prądu. W tym wypadku dzielimy stacje ładowania pojazdów elektrycznych na:
- Ładowarki AC wykorzystujące prąd przemienny – o mocy znamionowej między 3,6 kW a 22 kW. Takie stacje ładowania pojazdów elektrycznych są stosunkowo wolne, dlatego zaleca się korzystanie z nich, jeśli można pozostawić pojazd na kilkanaście godzin.
- Ładowarki DC wykorzystujące prąd stały – o mocy powyżej 22 kW. Umożliwiają one szybkie ładowanie samochodów elektrycznych (nawet w ciągu kilku godzin).
- Ładowarki oferujące możliwość pracy zarówno w trybie AC, jak i DC – czyli uniwersalne stacje ładowania samochodów elektrycznych – urządzenia umożliwiające zmianę trybu zasilania według potrzeby użytkownika i możliwości technicznych infrastruktury.
Przy wyborze sprzętu do ładowanie pojazdów elektrycznych należy wziąć pod uwagę także inne czynniki, w tym: tym gniazda i wtyczki, rodzaje użytych zabezpieczeń, dodatkowe funkcjonalności czy sposób montażu.
Stacje ładowania samochodów elektrycznych w firmie – istotne są nie tylko gotowe urządzenia
Budowa stacji ładowania samochodów elektrycznych w firmie nie polega wyłącznie na właściwym doborze ładowarek. Istotne są również kwestie techniczne oraz potrzeby kierowców, którzy w praktyce będą dbać o ładowanie samochodów elektrycznych. Wśród wyzwań projektanta należy wymienić:
- Dopasowanie fazowości (samochody elektryczne ładują się trójfazowo, z kolei hybrydy zasilane są jednofazowo).
- Optymalny rozkład okablowania stacji ładowania (koszty przewodów przy bardziej skomplikowanych układach przekraczają wydatki związane z zakupem ładowarek).
- Dostosowanie do mocy przyłączeniowej budynku.
- Wdrożenie systemu kontroli dostępu oraz wirtualnej rejestracji ładowania. Oprogramowanie może być rozwinięte o moduły sprzedaży i fakturowania w przypadku, gdy z urządzenia korzystać będą klienci firmy lub inni użytkownicy.
Planując budowę nowej stacji ładowania, nie można zapomnieć o obowiązkach formalnych. W zależności od jej statusu i rodzaju (publiczna/niepubliczna, DC/AC) może być wymagane dokonanie zgłoszenia robót budowlanych, przeprowadzenie geodezyjnej inwentaryzacji powykonawczej oraz zgłoszenie do badania przez UDT.
Utworzenie efektywnej stacji ładowania samochodów elektrycznych w firmie wymaga doświadczenia i odpowiednich kompetencji. Z tego względu może być wymagane wsparcie w postaci doradztwa energetycznego dla firm od Eco dla Biznesu.