Wymogi UE dotyczące sprawozdawczości zrównoważonego rozwoju przedsiębiorstw (CSRD)

Zmiany klimatyczne coraz mocniej determinują kształt funkcjonowania przedsiębiorstw. Zmieniające się międzynarodowe wytyczne i wymogi UE dodają kolejne obowiązki sprawozdawcze. Wszystko po to, by z jeszcze większą dbałością implementować zasady zrównoważonego rozwoju we wszystkich segmentach działalności firmy. Jednym z przejawów tego podejścia jest dyrektywa CSRD, która częściowo weszła w życie z dniem 1 stycznia 202w roku. Co dokładnie ona zmieni?

Projekt CSRD – czy w Polsce obowiązują przepisy dotyczące raportowania?

Od początku 2017 roku obowiązują w Polsce przepisy dyrektywy w sprawie raportowania informacji niefinansowych (NFRD). Na jej podstawie spółki giełdowe zobowiązane są do ujawniania w swoim sprawozdaniu z działalności określone informacje niefinansowe. Jednocześnie nie zdefiniowano, czym te dane są, co wprowadziło dużą dowolność w poczynania znaczących graczy rynkowych. Do podstawowych informacji niefinansowych zaliczyć możemy między innymi:

  • informacje dotyczące kwestii pracowniczych (np. czy spółka jest w stanie zmniejszyć wskaźnik rotacji),
  • informacje dotyczące kwestii społecznych,
  • informacje dotyczące kwestii środowiskowych (praktyki obniżania śladu węglowego organizacji),
  • procedury etyki w biznesie,
  • poszanowanie praw człowieka.

Dyrektywa CSRD – co to jest?

W kwietniu 2021 roku Komisja Europejska upubliczniła projekt dyrektywy CSRD (Corporate sustainability reporting directive). Nowe rozwiązanie dotyczące sprawozdawczości przedsiębiorstw w zakresie zrównoważonego rozwoju ma wejść w życie częściowo już od 2022 roku. Wprowadzą one obowiązek informowania o ustanowieniu odpowiedniego systemu kontroli ryzyka zabezpieczającego i regulującego sprawozdawczość w zakresie kwestii ESG zgodnie z projektem CSRD. Wdrożenie nowych wytycznych UE ma w założeniu zwiększyć efektywność jakości przekazywanych przez spółki informacji, tak aby były one kompletne i porównywalne. Będą one także podlegały kontroli, co jest kolejną nowością w stosunku do obecnie funkcjonujących przepisów. Każda firma przygotowująca raport ESG według standardów CSRD będzie musiała uzyskać opinię biegłego rewidenta lub innego podmiotu uprawnionego do wykonania usług poświadczających. Dokumenty te będą obowiązkowo umieszczane w ramach sprawozdania z działalności.

Projekt CSRD – kto będzie objęty nowymi przepisami?

Jak wspomniano na wstępie artykułu, do tej pory sprawozdawczość niefinansowa była domeną spółek notowanych na giełdzie. Nowe wymogi UE rozszerzają grono firm zobligowanych do przygotowania raportów w zakresie zrównoważonego rozwoju. Założeniem jest, aby wszystkie duże przedsiębiorstwa jak najszybciej podlegały obowiązkowi ujawniania informacji w zakresie swojego wpływu na społeczeństwo i środowisko. Tym samym projekt CSRD obejmie:

  • firmy (spełniające dwa z trzech kryteriów)
    • Przychody > 40 mln euro
    • Aktywa ogółem > 20 mln EUR
    • > 250 pracowników
  • spółki, których papiery wartościowe są notowane na rynkach regulowanych w UE ( z pominięciem mikroprzedsiębiorstw)

W przypadku dużych spółek z UE będących lokalnym oddziałem międzynarodowej korporacji, której główna siedziba zlokalizowana została się poza granicami wspólnotowymi i nie jest objęta obowiązkiem sporządzania skonsolidowanych raportów dotyczących zrównoważonego rozwoju, nie będą mogły stosować zwolnienia z tego obowiązku. Dyrektywa CSRD przewiduje także, że w perspektywie do końca 2025 roku powyższe obowiązki przejmą także małe i średnie przedsiębiorstwa.

Wymogi UE – chodzi o ochronę środowiska

Wdrożenie zasad CSRD, ma przyczynić się do zharmonizowania polityki zrównoważonej gospodarki na szczeblu firmowym. Już teraz wiele przedsiębiorstw publikuje raporty dotykające tych kwestii. Kładą one nacisk na to, aby proces produkcji, kontroli, zarządzania i administrowania prowadzony był z poszanowaniem zasad społecznej odpowiedzialności biznesu. Dzięki nim możliwe jest obniżenie śladu węglowego organizacji lub produktu, bez spadku wydajności i rentowności. Co więcej podmioty świadomie kształtujące swoje działania są mniej podatne na załamania gospodarcze, lepiej dostosowują się do ryzyk rynkowych, budują lojalną społeczność wokół swojej marki, wielokrotnie uzyskują wyższe zwroty z zainwestowanego kapitału i w efekcie są wyżej wyceniane. Dyrektywa CSRD z pewnością podniesie początkowe koszty w wielu firmach, w dłuższej perspektywie powinna przynieść jednak spodziewane efekty środowiskowe, społeczne i biznesowe.

Dyrektywa CSRD – podsumowanie

Już niebawem polską gospodarkę czeka kolejne przeobrażenie. W myśl projektu CSRD najpierw duże, a w dalszej kolejności także małe i średnie przedsiębiorstwa będą zmuszone prowadzić sprawozdawczość w zakresie zrównoważonego rozwoju. Celem wdrożenia tego narzędzia jest przede wszystkim chęć ochrony klimatu. W tym kontekście szczególnie ważne jest jak najszybsze podjęcie działań umożliwiających zbudowanie systemu i narzędzi w spółce, które ułatwią gromadzenie i konsolidację danych niezbędnych do sprawnego przygotowania raportu ESG. Dobrym pomysłem jest także implementowanie dobrych praktyk czy weryfikacja podpisanych umów na energię elektryczną czy prąd. Przejście to pozwoli na likwidację nadmiernej emisji i poprawę wizerunku. Pomocne w tym zakresie może okazać się wsparcie doradców Eco dla Biznesu.