W dniu 15 listopada 2022 roku odbyła się konferencja „Kryzys energetyczny a wzrost znaczenia wodoru”. Zgromadzeni na niej prelegenci i eksperci zastanawiali się, czy szersze wykorzystanie wodoru jako źródła energii może być odpowiedzią na coraz trudniejszą sytuację rynkową. W tym artykule przedstawimy zalety upowszechnienia wodoru oraz rozważymy, gdzie można go wykorzystać.
Kryzys energetyczny – wodór jako alternatywa
Polska energetyka znajduje się w przełomowym momencie. Silne uzależnienie od węgla, wciąż niewystarczający rozwój OZE, przerwane łańcuchy dostaw przez wojnę na Ukrainie – to tylko najważniejsze elementy długiej listy problemów, przez które wzrasta zadłużenie obywateli względem sprzedawców prądu, a firmy coraz realniej myślą o likwidacji swoich biznesów. Dywersyfikacja źródeł energii to nie melodia przyszłości. To konieczność, z którą musimy zmierzyć się tu i teraz. Energetyka odnawialna rozwija się, ale głównie w postaci małych i rozproszonych instalacji. Budowa pierwszego reaktora elektrowni jądrowej zakończony się dopiero za 11 lat. Gaz płynący przez rurociąg Baltic Pipe jest niezbędny, ale nie jest wystarczający do zapewnienia bezpieczeństwa energetycznego Polski. W tej sytuacji nadal aktualne pozostaje pytanie, czy alternatywą może być wodór jako źródło energii?
Alternatywne źródła energii – wodór i jego zasoby
Polska zobowiązała się do uzyskania neutralności klimatycznej. W tej chwili osiągnięcie tego celu jest bardzo odległe. Poszukiwane są alternatywy, które mogłoby pomóc w dekarbonizacji gospodarki. Jednym z filarów odejścia od węgla ma być szersze wykorzystanie zielonego wodoru. Polska wytwarza rocznie ponad 1,3 miliona ton wodoru, co jest trzecim wynikiem w Europie (po Niemczech i Holandii) oraz piątym na świecie. Potencjał rozwoju tego sektora jest więc olbrzymi. Pomysł szerszego wykorzystania energii z wodoru koreluje także z zapisami Międzynarodowej Agencji Energetyki Odnawialnej, które zakładają, że do 2050 roku czysty wodór zaspokoi 12% końcowego zużycia energii na świecie. Z czego wynikają trudności we wdrożeniu tego pomysłu w życie?
Kryzys energetyczny a wzrost znaczenia wodoru – jest pewien haczyk
Czyste i niewyczerpane – tak często opisuje się wodór jako źródło energii. W procesie spalania tego pierwiastka powstaje woda, które nie generuje emisji szkodliwych substancji do atmosfery. Problemem jest jednak produkcja wodoru zdatnego do dalszego wykorzystania. W tej chwili w Polsce robi się to za pomocą reformingu parowego, czyli reakcji katalitycznej z parą wodną wykonywanej w temperaturze 800 stopni Celsjusza. Do uzyskania odpowiednich warunków wykorzystuje się gaz ziemny, który niestety generuje emisję gazów cieplarnianych. Ilość wyemitowanego dwutlenku węgla dla tego procesu to 74 kg CO2/GJ. Jeszcze szkodliwsze dla atmosfery jest pozyskiwanie wodoru z węgla kamiennego i brunatnego (odpowiednio 157 kg CO2/GJ i 170 kg CO2/GJ). Procesem, który zapewnia rzeczywiście czystą energię z wodoru, jest elektroliza i to w tym kierunku zmierza rozwój sektora w Polsce i Europie. W ostatnich latach powstało co najmniej kilka elektrolizerów, które wytwarzają wodór z wykorzystaniem energii elektrycznej ze źródeł odnawialnych.
Czy wodór może być paliwem?
Niska emisyjność energii z wodoru nie jest jedyną zaletą tego rozwiązania. Do innych należy zaliczyć także:
- Nieograniczone zasoby.
- Możliwość szerokiego zastosowania – wodór to energia przyszłości wdrażana także w transporcie (do napędu samochodów, autobusów czy pojazdów kolejowych) czy magazynowaniu energii.
- Efektywność i wydajność – zasięgi pojazdów na paliwo wodorowe są porównywalne do samochodów spalinowych, a jednocześnie ich ładowanie przebiega stosunkowo szybko.
- Szansa na zastosowanie w makro i mikroskali.
Kryzys energetyczny – wodór to szansa, której nie można zaprzepaścić
Uczestnicy konferencji „Kryzys energetyczny a wzrost znaczenia wodoru” podkreślali, że szersze wykorzystanie wodoru jako źródła energii dokonuje się na naszych oczach. W listopadzie 2021 roku Rada Ministrów podjęła uchwałę w sprawie przyjęcia „Polskiej strategii wodorowej do roku 2030 z perspektywą do 2040 roku”. Równocześnie uruchomiono inicjatywę 3W, w ramach której Bank Gospodarstwa Krajowego wspiera świat nauki i biznesu w rozwoju nowoczesnych technologii stosowanych w przemyśle, energetyce i medycynie (w tym tych związanych z wodorem). Także w 2021 roku zainaugurowano projekt „Porozumienia Sektorowego na Rzecz Gospodarki Wodorowej”. Skupia on w sobie 150 polskich przedsiębiorstw, instytutów badawczych oraz jednostek administracji publicznej. Te wszystkie inicjatywy dążą do jednego – szerszego wykorzystania wodoru jako energii przyszłości.
Energię z wodoru mogą już także używać mniejsze przedsiębiorstwa w swojej działalności. Dzieje się tak na przykład dzięki zakupowi i wdrożeniu floty pojazdów wodorowych. Tego typu rozwiązania to z jednej strony szereg korzyści finansowych dla spółki, z drugiej także wzrost wartości marki dzięki zastosowaniu systemów przyjaznych środowisku. W tym kontekście polecamy doradztwo energetyczne dla firm z Eco dla Biznesu. To szansa na rozwój nawet w ciężkich czasach kryzysu. Po więcej szczegółów zapraszamy do kontaktu.