Bezpieczeństwo dostaw energii w UE zagrożone?

Agencja ds. Współpracy Organów Regulacji Energetyki (ACER) opublikowała raport na temat bezpieczeństwa dostaw energii elektrycznej w Unii Europejskiej. Czym zajmuje się ta organizacja? Jakie kwestie zostały poruszone w opracowaniu? Czy wnioski dotyczące dostawy energii z UE są optymistyczne? Zapraszamy do lektury artykułu.

Czym zajmuje się ACER?

Agencja ds. Współpracy Organów Regulacji Energetyki to instytucja Unii Europejskiej odpowiedzialna za wspieranie współpracy między krajowymi organami regulacyjnymi w obszarze energetyki. Jej główne zadania obejmują:

  • wspieranie współpracy regulatorów,
  • udzielanie porad w zakresie rynków energii,
  • monitorowanie rynków energii elektrycznej i gazu (identyfikacja ewentualnych problemów i propozycje środków zaradczych mających na celu poprawę konkurencyjności),
  • rozwój infrastruktury energetycznej, realizowany poprzez zaangażowanie w pomoc w opracowywaniu unijnych przepisów dotyczących funkcjonowania sieci,
  • ułatwianie dostępu do informacji,
  • podejmowanie wiążących indywidualnych decyzji w sprawie reguł i warunków dostępu do infrastruktury transgranicznej oraz warunków jej bezpiecznej eksploatacji – o ile inne formy porozumienia nie przynoszą zadowalających rezultatów,
  • monitorowanie hurtowych rynków energii w celu wykrywania nadużyć.

Jako organ o szerokich kompetencjach w zakresie koordynacji unijnego rynku energetycznego, ACER przygotował raport dotyczący bezpieczeństwa dostaw energii w UE.

Co obejmuje raport ACER?

Raport pn. „Security of EU electricity supply” opracowany przez ACER skupia się na trzech priorytetach:

  • wnioskach, jakie płyną z przebytego na przełomie lat 2022/2023 kryzysu energetycznego,
  • monitorowaniu postępu z wdrażania europejskich ram wystarczalności energetycznej,
  • analizie wprowadzania nowych mechanizmów zwiększających bezpieczeństwo dostaw energii – przez co należy rozumieć między innymi rozbudowę mocy wytwórczych, elementów magazynowania energii, wspieranie efektywności energetycznej czy programy uelastyczniające rynek, jak np. usługi DSR.

Opracowanie prezentuje także wykaz środków i strategii, jakie podejmują różne kraje członkowskie w celu zapewniania stabilności dostaw energii. Jakie wnioski można wyciągnąć z lektury raportu?

Dostawy energii z Unii Europejskiej mogą być zagrożone

Eksperci Agencji ds. Współpracy Organów Regulacji Energetyki podkreślają, że wspólne działanie na szczeblu międzynarodowym wpływa pozytywnie na bezpieczeństwo dostaw energetycznych. Zauważają przy tym, że w obecnym stanie wdrażanie ram adekwatności jest nierównomierne w Unii Europejskiej. W wielu krajach mechanizmy zdolności wytwórczych są równoważone przez wsparcie kierowane dla paliw kopalnych (węgiel, gaz), co utrudnia transformację energetyczną i spowalnia zaplanowane zmiany. Wdrażanie krótkowzrocznych i nieskoordynowanych instrumentów mających na celu stabilizację dostaw energii z Unii Europejskiej, które wykraczają poza ustalone mechanizmy zdolności wytwórczych, prowadzą do rozdrobnienia rynku oraz mogą skutkować rozwojem nieuczciwej konkurencji.

W analizie polskiego rynku energetycznego podkreślono, że na skutek niewielkiej generacji z elektrowni wiatrowych w miesiącach zimowych, konieczny był import energii od sąsiadów w krytycznych momentach. Tym samym bezpieczeństwo rynku, w szczególności stabilność dostaw energii, nadal jest niewystarczające.

Co to oznacza dla polskich firm?

Dokument przygotowany przez ACER potwierdza to, o czy mówi się głośno od wielu lat. Przewidywany dalszy wzrost zapotrzebowania na energię elektryczną, w połączeniu z niepewną sytuacją międzynarodową, zagrożeniem atakami cyberterrorystycznymi i złym stanem infrastruktury energetycznej sprawiają, że polskie przedsiębiorstwa narażone są na czasowe wstrzymanie dostawy energii. Stabilność strumienia prądu i gazu dla firm to w wielu przypadkach być albo nie być na rynku. Przerwanie procesu produkcyjnego generuje olbrzymie straty materiałowe i koszty ponownego rozruchu. Także mniejsze jednostki i przedsiębiorstwa usługowe nie mogą sobie pozwolić na utratę klientów spowodowaną brakiem możliwości uruchomienia urządzeń elektrycznych. Jakie są wyjścia z tej sytuacji?

Jak wspomina dr Aleksandra Gawlikowska-Fyk z think tanku Forum Energii „potrzebujemy energii, która będzie jak najtańsza, której produkcja rozwijać się będzie jak najszybciej i która będzie zeroemisyjna”. Optymalnym rozwiązaniem dla firm jest zatem poleganie na własnych, indywidualnych jednostkach OZE współpracujących z magazynami energii. W ten sposób będą one w stanie zapewnić sobie dostawy energii nawet w przypadku awarii sieci. Innym pomysłem jest czerpanie zielonej energii od wiarygodnego dostawcy. Zamiast coraz droższego i emisyjnego prądu dla firm pochodzącego z elektrowni konwencjonalnych, można znaleźć oferty korzystniejsze cenowo i bazujące na technologii przyjaznej środowisku. Szerzej ten temat omawiamy w artykule „Jak zapewnić bezpieczeństwo energetyczne firmie”? W każdym przypadku warto skontaktować się z doradcami Eco dla Biznesu. Na podstawie indywidualnych potrzeb będziemy w stanie zaproponować warunki, które zapewnią większą efektywność ekonomiczną oraz pewność dostaw.