Transformacja energetyczna jest jednym z priorytetów gospodarki polskiej. Szybko rosnące koszty wytwarzania i zakupu prądu sprawiają, że zarówno osoby fizyczne, jak i jednostki publiczne oraz przedsiębiorcy szukają sposobów na optymalizację kosztów. Jednym z najbardziej obiecujących rozwiązań są mikrosieci energetyczne. Czym są? Jak działa mikrosieć? Jakie korzyści oferuje jej wdrożenie w przedsiębiorstwie? Na te pytania odpowiadamy w niniejszym artykule.
Czym są mikrosieci energetyczne?
Czym są mikrosieci energetyczne? To nowoczesne i lokalne systemy elektroenergetyczne, które stanowią alternatywę dla tradycyjnych, scentralizowanych sieci. Składają się przede wszystkim z odnawialnych źródeł energii, takich jak panele fotowoltaiczne, turbiny wiatrowe, elektrownie wodne czy biogazownie. Dodatkowo są uzupełnione o systemy magazynowania energii i własną infrastrukturę dystrybucyjną.
Głównym celem mikrosieci jest zapewnienie lokalnym odbiorcom stabilnych i niezależnych dostaw energii, nawet w sytuacjach awaryjnych. Mikrosieć energetyczna może funkcjonować zarówno w trybie wyspowym (off-grid), jak i hybrydowym, czyli we współpracy z zewnętrzną siecią operatora systemu dystrybucyjnego.
Jak działa mikrosieć?
Zrozumienie tego, jak działa mikrosieć, pozwala dostrzec jej przewagi nad klasycznymi rozwiązaniami. Tego rodzaju systemy łączą wytwarzanie i zużycie energii w obrębie ograniczonego geograficznie obszaru (osiedla, dzielnicy przemysłowej, kampusu czy małej miejscowości).
W skład mikrosieci w przedsiębiorstwie wchodzą m.in.:
- źródła energii – panele PV, turbiny wiatrowe, generatory biogazu, małe elektrownie wodne,
- system magazynowania energii – akumulatory, zasobniki cieplne, magazyny gazu,
- niskonapięciowa sieć dystrybucyjna – przekazująca prąd do odbiorców,
- system monitorowania i zarządzania – oprogramowanie do bilansowania podaży i popytu, optymalizacji zużycia i integracji z OSD.
Mikrosieć energetyczna może automatycznie przełączać się między trybem wyspowym a podłączonym do głównej sieci. Gwarantuje to maksymalną elastyczność i odporność na zakłócenia.
Kto może korzystać z mikrosieci w Polsce?
Mikrosieci energetyczne znajdują zastosowanie w różnych sektorach. Choć w Polsce nie jest to jeszcze powszechnie używany model, na świecie można spotkać wiele przykładów o różnej skali. Coraz częściej wdrażane są w miejscach, gdzie istnieje potrzeba zapewnienia niezawodnego zasilania, ograniczenia kosztów energii lub zwiększenia niezależności energetycznej.
Z rozwiązań tego typu korzystają m.in.:
- Zakłady przemysłowe i centra logistyczne, gdzie stabilność dostaw energii ma bezpośredni wpływ na ciągłość procesów produkcyjnych i operacyjnych,
- Szpitale, uczelnie i inne instytucje publiczne, które wymagają niezawodnego zasilania oraz coraz częściej dążą do zwiększenia efektywności energetycznej,
- Budynki wielorodzinne, hotele, biurowce, w których mikrosieci pozwalają lepiej zarządzać zużyciem energii i zwiększać autokonsumpcję,
- Społeczności lokalne i obszary wiejskie, często mniej rozwinięte infrastrukturalnie, które dzięki mikrosieciom mogą osiągać większą samowystarczalność energetyczną.
Z perspektywy organizacyjnej, wdrożenie mikrosieci w budynkach pozwala na ograniczenie ryzyka związanego z przerwami w dostawie energii, lepsze planowanie kosztów operacyjnych oraz zwiększenie elastyczności w zarządzaniu zasobami energetycznymi. Dodatkowym atutem jest możliwość lepszego dostosowania się do wymogów środowiskowych oraz strategii zrównoważonego rozwoju.
Mikrosieci w firmie – jakie korzyści oferują?
Mikrosieci w przedsiębiorstwie to bardzo atrakcyjne rozwiązanie. Eksperci podkreślają, że w związku z przestarzałą infrastrukturą energetyczną kraju oraz rozwojem instalacji rozproszonych, drastycznie wzrosło ryzyko przerw w dostawach energii. To zjawisko jest szczególnie niepożądane przez zakłady produkcyjne i przemysłowe, dla których koszty ponownego rozruchu linii technologicznych są bardzo wysokie. Mikrosieci energetyczne uniezależniają od negatywnych skutków wystąpienia awarii sieci, gdyż pracują w trybie wyspowym. Zapewnia to stabilność przepływu prądu i bezpieczeństwo dla firmy. Jakie są inne zalety tego rozwiązania?
- Niższe straty w liniach przesyłowych, z uwagi na niedużą odległość między producentem i odbiorcą.
- Mikrosieci w firmie to także dodatkowe źródło przychodów w sytuacji, gdy instalacje przedsiębiorstw produkują nadwyżki prądu.
- Tańszy prąd dla przedsiębiorstw.
- Elastyczność, rozumiana jako łatwość w dostosowaniu infrastruktury do zmieniających się potrzeb.
- Efekty wizerunkowe.
Mikrosieci w Polsce to melodia przyszłości
Współczesna sytuacja geopolityczna oraz niestabilność rynku energetycznego sprawiają, że mikrosieci energetyczne stają się nie tylko alternatywą, ale wręcz koniecznością na wielu obszarach. Świetnym przykładem jest sytuacja z kwietnia 2025 roku, kiedy to w wyniku blackoutu na Półwyspie Iberyjskim sparaliżowane zostały całe regiony. Jednocześnie mikrosieć w San Vicente del Monte pozwoliła mieszkańcom dalej korzystać z prądu zgromadzonego w magazynach energii1.
Choć mikrosieci w Polsce dopiero raczkują, to ich rozwój został już wpisany w znowelizowane założenia Polityki energetycznej Polski do 2040 r. (PEP2040). Wśród dziewięciu priorytetów. W 2022 roku w Bytomiu uruchomiono pierwszą funkcjonalną mikrosieć z OZE, która zasila 54 gospodarstwa. Kolejna instalacja powstała między innymi we Wrocławiu (WAGO).
Chociaż w Polsce rozwój mikrosieci hamują wysokie koszty inwestycyjne i nieprzystosowane przepisy, to kierunek zmian jest jednoznaczny. Każda firma może już dziś zmniejszyć zależność od zewnętrznych dostawców i wykorzystać potencjał mikrosieci w budynkach.
A jeśli takie działania są poza zasięgiem finansowym, zawsze można umówić się na doradztwo energetyczne dla biznesu. Pozwala ono dobrać optymalne warunki dostaw prądu i gazu, a tym samym oszczędzać na rachunkach. Po więcej szczegółów zapraszamy do kontaktu z Eco dla Biznesu.
———————————-
1. https://e-magazyny.pl/aktualnosci/magazyn-energii-zgr-uratowal-san-vicente-del-monte-przed-wielka-awaria-na-polwyspie-iberyjskim/