Transformacja energetyczna jest jednym z priorytetów gospodarki polskiej. Szybko rosnące koszty wytwarzania i zakupu prądu sprawiają, że zarówno osoby fizyczne, jak i jednostki publiczne oraz przedsiębiorcy szukają sposobów na optymalizację kosztów. Jednym z nich może być wykorzystanie mikrosieci. Co to jest? Jak działa mikrosieć? Jakie są korzyści z uczestnictwa w tym programie? Na te pytania odpowiemy w niniejszym artykule.
Czym są mikrosieci energetyczne?
Czym są mikrosieci energetyczne? To specjalne systemy, które stanowią alternatywę dla tradycyjnych sieci elektroenergetycznych. Są zbudowane przede wszystkim z odnawialnych źródeł energii, ale także magazynów energii oraz generatorów. Ich celem nie jest globalne zasilenie milionów użytkowników, ale skupienie się na mniejszej skali: budynków, osiedli, dzielnic lub małych społeczności. Główną ideą budowy mikrosieci w Polsce jest funkcjonowanie niezależne od głównej sieci elektroenergetycznej (wyspowe), ale nie jest wykluczone także korzystanie z gotowej infrastruktury.
Jak działa mikrosieć?
Ukazana definicja dowodzi, że opisane rozwiązanie jest innowacyjne i nadal zbyt rzadko wykorzystywane w Polsce. Z tego względu warto przyjrzeć się, jak działa mikrosieć. Łączy ona w sobie wytwarzanie i odbiór energii elektrycznej. W przeciwieństwie do tradycyjnej elektrowni, w tym modelu prąd powstaje na miejscu, a więc nie przebiega przez tysiące kilometrów sieci dystrybucyjnej. W skład mikrosieci wchodzą:
- źródła energii – najczęściej panele fotowoltaiczne, turbiny wiatrowe, generatory biogazu lub elektrownie wodne,
- system magazynowania energii,
- sieć dystrybucji – zazwyczaj jest to niskonapięciowa sieć, która dostarcza energię do odbiorców w obrębie jednostek korzystających,
- system monitoringu i zarządzania – oprogramowanie umożliwia optymalizację wydajności i równoważenie zapotrzebowania na energię z dostępnością w czasie rzeczywistym.
Kto może użytkować mikrosieci?
Mikrosieć energetyczna nie jest przeznaczona dla jednego typu beneficjentów. To rozwiązanie z powodzeniem wdrażane jest u klientów biznesowych, jednostek publicznych czy baz wojskowych. Do programu może przyłączyć się każda jednostka, która chce zoptymalizować koszty energii, rozwinąć Corporate Social Responsibility oraz zminimalizować ryzyko awarii. Mikrosieci w Polsce są także polecane na terenach peryferyjnych, czyli w miejscach, gdzie dostęp do strumienia prądu płynącego z elektrowni jest utrudniony.
Mikrosieci w firmie – jakie korzyści oferują?
Mikrosieci w przedsiębiorstwie to bardzo atrakcyjne rozwiązanie. Eksperci podkreślają, że w związku z przestarzałą infrastrukturą energetyczną kraju oraz rozwojem instalacji rozproszonych, drastycznie wzrosło ryzyko przerw w dostawach energii. To zjawisko jest szczególnie niepożądane przez zakłady produkcyjne i przemysłowe, dla których koszty ponownego rozruchu linii technologicznych są bardzo wysokie. Mikrosieci energetyczne uniezależniają od negatywnych skutków wystąpienia awarii sieci, gdyż pracują w trybie wyspowym. Zapewnia to stabilność przepływu prądu i bezpieczeństwo dla firmy. Jakie są inne zalety tego rozwiązania?
- Niższe straty w liniach przesyłowych, z uwagi na niedużą odległość między producentem i odbiorcą.
- Dodatkowe źródło przychodów w sytuacji, gdy instalacje przedsiębiorstw produkują nadwyżki prądu.
- Tańszy prąd dla firm.
- Elastyczność, rozumiana jako łatwość w dostosowaniu infrastruktury do zmieniających się potrzeb.
- Efekty wizerunkowe.
Mikrosieci w Polsce to melodia przyszłości
Zgodnie z danymi raportu Global Market Insights udział mikrosieci energetycznych w rynku w 2021 roku wyniósł ok. 11 440 miliona dolarów. Szacunki w scenariuszu bezpiecznym zakładają, że do 2030 roku wartość ta zwiększy się o kolejne 20%. Głównymi kierunkami rozwoju ma być Europa, Ameryka Północna i Południowa. Przykładowe działania inwestycyjne prowadzone w różnych zakątkach świata wyglądają obiecująco:
- W Australii, w małej miejscowości Heyfield liczącej około 2000 mieszkańców, ma powstać pilotażowa mikrosieć, która w przypadku sukcesu, będzie wzorem dla innych regionów.
- Wyspy Księcia Edwarda to najgęściej zaludniona prowincja Kanady. W celu osiągnięcia zeroemisyjności realizuje się tam projekt Slemon Park Microgrid, oparty na farmie fotowoltaicznej i magazynach energii.
- Jeszcze dalej w swoich planach idzie firma SNRG, która we współpracy z deweloperem Quinn Estates zamierza wybudować osiedle dodatnie energetycznie (generujące więcej energii z OZE niż wynosi jego zapotrzebowanie).
- Brookville Smart Energy Bus Depo to projekt mikrosieci realizowany w Stanach Zjednoczonych, którego celem jest zasilanie lokalnej elektrycznej floty transportu publicznego.
Na tle tych planów polskie dokonania wyglądają póki co blado. W 2022 roku utworzono pierwszą mikrosieć energetyczną z OZE w Bytomiu. Składa się ona z dwóch instalacji PV, pięciu mikroturbin wiatrowych, agregatu gazowego, magazynu energii oraz innowacyjnej stacji transformatorowej. Dostarcza ona prąd do 54 gospodarstw domowych.
Mikrosieci w Polsce są nieuniknioną przyszłością. Rozwiązaniem na miarę XXI wieku. Ich powolny rozwój związany jest głównie ze znacznymi kosztami inwestycyjnymi oraz niedostosowaniem prawa. Nie oznacza to wcale, że przedsiębiorstwa są w pełni uzależnione od OSD. W każdej chwili mogą zmienić swoją umowę na prąd lub gaz dla firm i zacząć oszczędzać. Po więcej szczegółów zapraszamy do kontaktu z Eco dla Biznesu.