Niestabilność cen energii elektrycznej w Polsce, zwłaszcza zjawisko wartości ujemnych, stawia przed przedsiębiorstwami nowe wyzwania, zmuszając je do adaptacji i wdrażania innowacyjnych strategii energetycznych. W tym artykule omówimy, jakie są przyczyny ujemnych cen energii, jak wpływają one na stabilność rynku oraz jakie kroki podejmują polskie firmy, aby dostosować się do dynamicznie zmieniającego się sektora energetycznego.
Przyczyny ujemnych cen energii
Ujemne ceny energii są na polskim rynku zjawiskiem stosunkowo nowym. Pierwszy raz mieliśmy z nimi do czynienia w 2023 roku, jednak to tego lata ich częstotliwość występowania osiągnęła swoje apogeum. Kiedy się pojawiają? Zazwyczaj ma to miejsce, gdy podaż energii znacząco przewyższa popyt, czyli w godzinach niskiego zużycia (np. w weekendy lub dni o niższym zapotrzebowaniu na energię).
O ile praca tradycyjnych elektrowni konwencjonalne może być w pewnym stopniu sterowana, o tyle źródła odnawialne, takie jak fotowoltaika czy energia wiatrowa, produkują prąd nawet wtedy, gdy nie ma na niego wystarczającego popytu. Zbyt duży wolumen generacji w systemie może prowadzić do destabilizacji sieci elektroenergetycznej, a co za tym idzie zagrożenia bezpieczeństwa całego systemu. W efekcie na rynku pojawiają się momenty, gdy za wprowadzenie prądu trzeba po prostu dopłacić. W rekordowym momencie ujemna wartość cen energii wyniosła 360 zł/MWh. Choć nie przekładają się one bezpośrednio na rachunki końcowych odbiorców, wywołują znaczne perturbacje w funkcjonowaniu wytwórców, zmuszając ich do lepszego zarządzania energią w firmach.
Wpływ niestabilności cen energii na rynek
Zwiększony udział odnawialnych źródeł energii w polskim miksie energetycznym powoduje, że niestabilność cen staje się stałym elementem rynku. Elektrownie wiatrowe i fotowoltaiczne produkują energię w sposób nieregularny, co utrudnia precyzyjne prognozowanie popytu i podaży. W efekcie pojawiają się nadwyżki, które przyczyniają się do gwałtownych spadków cen, w tym także do wartości ujemnych.
Zmiany energetyczne nie pozostają bez echa dla funkcjonowania przedsiębiorstw wykorzystujących OZE. Polskie Sieci Elektroenergetyczne regularnie korzystają z instrumentu nierynkowej redukcji generacji ze źródeł odnawialnych, w ramach której właściciele farm muszą wyłączać swoje instalacje. To wpływa na ich rentowność. Wiele z nich podejmuje zresztą decyzje o wyłączeniu samodzielnie, gdyż ujemne ceny zniechęcają ich do wspierania produkcji. Przedsiębiorstwa muszą szukać rozwiązań, które pozwolą im zminimalizować straty i dostosować się do nowych warunków.
Strategie adaptacyjne polskich firm
Zjawisko ujemnych cen energii zmusza firmy do poszukiwania elastycznych rozwiązań. Coraz więcej przedsiębiorstw inwestuje w technologie magazynowania energii, które pozwalają na jej gromadzenie w okresach nadwyżek i wykorzystanie w momentach zwiększonego zapotrzebowania. W ten sposób mogą unikać strat wynikających z ujemnych cen i optymalizować swoje koszty operacyjne.
W przypadku dużych firm przemysłowych istotnym rozwiązaniem staje się także zarządzanie zużyciem energii. Dynamiczne dostosowywanie produkcji do warunków na rynku energetycznym umożliwia zmniejszenie zużycia energii w okresach wysokich cen i intensyfikację działań, gdy ceny spadają. Takie podejście wymaga inwestycji w technologie monitorowania zużycia oraz wdrażania inteligentnych systemów zarządzania energią.
Adaptacja firm do rynku energii coraz częściej przyjmuje też formę umów PPA (Power Purchase Agreement), które zapewniają długoterminowe ceny zakupu energii, minimalizując wpływ wahań na rynku spot. Takie kontrakty, zawierane bezpośrednio między producentem a odbiorcą końcowym, stanowią sposób na uniezależnienie się od niestabilnych notowań na giełdzie.
Zawirowania rynkowe są także podstawą do zmiany polityki firm energetycznych, co najlepiej pokazują działania spółki ENEA. Zamiast produkować energię po kosztach wyższych niż ceny rynkowe, coraz częściej decyduje się na zakup tańszego odpowiednika na rynku spot.
Tani prąd dla firm powinien pochodzić ze źródeł odnawialnych
Niestabilność cen energii na polskim rynku pokazuje, że póki co nie ma co liczyć na przewidywalność i spokój. Przynajmniej nie w sytuacji, gdy uzależniamy swoje dostawy od źródeł konwencjonalnych lub wypatrujemy giełdowych okazji. Jeśli zależy nam na stabilności, powinniśmy zainteresować się ofertą na prąd dla firm z gwarancją stałych cen przez okres kilku lat. Taka opcja jest dostępna w Eco dla Biznesu. Co więcej oprócz harmonii w budżecie proponuje ona dostawy zielonej energii. W ten sposób marka otrzymuje idealny argument do poprawy swojego wizerunku. Zrównoważony rozwój jest dzisiaj jednym z najważniejszych parametrów decyzyjnych u konsumentów. Są oni w stanie zapłacić więcej, jeśli wiedzą, że w ten sposób wspierają odpowiedzialny biznes. Nie czekaj i poproś o szczegóły oferty już dziś!