Idea zielonej stali była do tej pory traktowana jako ciekawostka. Silna presja na dekarbonizację gospodarki, zrywanie globalnych łańcuchów dostaw oraz rosnące ceny energii elektrycznej sprawiają, że coraz głośniej mówi się o wdrożeniu tej wizji w rzeczywistość. Eksperci ostrzegają jednak, że jej pojawienie wcale nie musi wiązać się z korzyściami ekonomicznymi dla nabywców. Są też tacy, co twierdzą, iż już dysponują jej zasobami, a sama produkcja okazała się tańsza, niż przewidywano. Jaka jest prawda?
Dekarbonizacja hutnictwa to konieczność
Przemysł stalowy to jedna z najbardziej energochłonnych i węglopochodnych gałęzi gospodarki, która odpowiada za blisko 5% emisji CO2 w UE i 7% na całym świecie. W klasycznym procesie produkcji stali wykorzystuje się duże ilości węgla w wielkich piecach tlenowych. Przyczynia się do niekorzystnego bilansu dwutlenku węgla, o śladzie rzędu 1,6–2,0 ton CO2 na tonę wyprodukowanej stali surowej. Świadomość negatywnego wpływu zachodzących procesów na środowisko i bioróżnorodność, skłania osoby decyzyjne do projektowania zmian.
Dodatkowym bodźcem przyspieszającym nadchodzącą rewolucję były zerwane łańcuchy dostaw w wyniku pandemii COVID-19 oraz wojny na Ukrainie. Na braku terminowych dostaw ucierpiał przede wszystkim przemysł budowlany, elektryczny oraz motoryzacyjny, a wynikające z tego opóźnienia i zaniedbania dopiero niedawno zostały wypełnione. Patrząc jednak na ceny prądu dla firm oferowane przez dużych sprzedawców energii, można dojść do wniosku, że pewne konsekwencje nadal są odczuwalne. Odpowiedzią na te wyzwania ma być zielona stal.
Czym jest zielona stal?
Pojęcie zielonej stali nie zostało zdefiniowane w żadnym dokumencie prawnym. Używa się go nieformalnie dla określenia produktów powstających w procesie wykorzystującym energię elektryczną pochodzącą ze źródeł odnawialnych do wytworzenia czystego wodoru, zastępującego paliwa kopalne w procedurze przerabiania granulatu żelaza i oczyszczania węgla. Zielona stal jest zatem bezemisyjna. Nie ma tu węgla i koksu używanych do usunięcia tlenu z rudy żelaza, które są głównymi odpowiedzialnymi za powstające zanieczyszczenia. Jedynym produktem ubocznym całego procesu produkcji jest w tym wypadku woda. Jest ona w wielu koncepcjach dalej używana do produkcji wodoru, kreując w ten sposób obieg zamknięty. Jeśli zatem wodór niezbędny do ekologicznej przemiany przemysłu jest klimatycznie neutralny, a więc został wytworzony z energii odnawialnej pochodzącej na przykład z fotowoltaiki dla firm, uzyskujemy proces w pełni ekologiczny.
Produkcja stali – energetyka przyszłości
Już w 2021 roku szwedzka firma Hybrit specjalizująca się w przemyśle metalurgicznym poinformowała, że udało jej się wytworzyć pierwszą partię stali bez wykorzystania węgla koksującego. Pilotażowa partia jest częścią wieloletniego projektu, który ma zakończyć się rozpoczęciem komercyjnej produkcji już za kilka lat. Podobne badania i próby przeprowadzane są w różnych zakątkach świata, w tym także w Polsce. Wiele wskazuje na to, że już za około 10 lat znacząca część generacji stali będzie pochodziła z przyjaznych dla środowiska procesów.
Koszty produkcji stali z zielonej energii
Zeroemisyjność przemysłu stalowego wymaga wielu inwestycji. Niezbędne jest zwiększenie recyklingu złomu, zamiana stosowanego w hutach paliwa z węgla na wodór oraz rozwój wychwytu CO2 generowanego w starszych zakładach. Bloomberg Energy Data and Analysis Unit obliczył, że niezbędne zasoby umożliwiające dojście do neutralności klimatycznej branży wynoszą od 215 miliardów do 278 miliardów dolarów. Ekonomia zielonej stali wymagać będzie zatem pewnych wyrzeczeń. Sytuacja przypomina nieco rynek zdrowej żywności. W zamian za produkty wysokiej jakości, które nie oddziałują negatywnie na nasze zdrowie i życie, trzeba zapłacić więcej. Według wstępnych szacunków ekspertów stal pierwotna pochodząca z wodorowej produkcji ma być 20-30% droższa niż obecnie dostępna na rynku. Ostateczny i realny wpływ zielonej energii na ceny stali będzie można jednak precyzyjne określić dopiero wtedy, gdy ta pojawi się w komercyjnej sprzedaży.
Zielona energia to przyszłość Polski i Unii Europejskiej
Zielona energia stanowi kluczowy element transformacji energetycznej, zarówno dla Polski, jak i Unii Europejskiej. W obliczu wyzwań związanych ze zmianami klimatycznymi, rosnącym zapotrzebowaniem na prąd oraz koniecznością redukcji emisji gazów cieplarnianych, inwestowanie w odnawialne źródła energii staje się nie tylko priorytetem, lecz również niezbędnym krokiem w budowaniu zrównoważonego i ekologicznego społeczeństwa. Dotyczy to zarówno globalnych zamierzeń, takich jak produkcja zielonej stali, jak i działań w mikroskali.
W Eco dla Biznesu wierzymy, że polscy przedsiębiorcy powinni przygotować się na nadchodzące zmiany. Energia pochodząca z procesów spalania paliw kopalnych będzie coraz droższa. Każdy dzień odejścia od OZE to straty finansowe i wizerunkowe, które w ciągu kilku nadchodzących lat mogą doprowadzić do utraty pozycji konkurencyjnej. Postaw na doradztwo energetyczne dla biznesu, dzięki któremu możesz uzyskać lepsze warunki dostaw i gwarancję stałej ceny.
Źródła:
polskiprzemysl.com.pl/obrobka-metali/recykling-zlomu-stalowego/ dostęp 26.02.2024 r.
forsal.pl/biznes/przemysl/artykuly/8304229,era-taniej-zielonej-stali-transformacja-hutnictwa-to-278-mld-dolarow.html dostęp 26.02.2024 r.
wnp.pl/hutnictwo/zielona-stal-jest-jak-zdrowa-zywnosc-nie-do-konca-wiadomo-jaka-ale-drozsza,802250.html dostęp 26.02.2024 r.