Tak globalny, jak i krajowy rynek energii, przechodzą w ostatnich latach dynamiczną transformację. Tradycyjne formy produkcji, dostarczania i rozliczania prądu, z uwagi na swoją wysoką emisyjność, przestały być wspierane przez instytucje międzynarodowe. Nieuchronne zmiany wymagają podjęcia szeregu działań legislacyjnych oraz inwestycyjnych. Zanim jednak Europa i Polska znajdą się w oczekiwanym punkcie, rynkiem targać będą różnego rodzaju zawirowania. To one sprawiają, że ceny energii są nieprzewidywalne. Ta tendencja ma się utrzymać także w 2024 roku.
Z czego wynika nieprzewidywalność cen prądu?
To, że ceny energii są nieprzewidywalne, wie każdy przedsiębiorca prowadzący działalność gospodarczą na terenie Polski. Najpierw pandemia COVID-19, później ograniczenie i przerwy w dostawach rosyjskiego gazu do Europy, wreszcie wybuch inwazji Rosji na Ukrainę – te wszystkie czynniki destabilizują stronę podażową sektora energetycznego w całej Europie. Dzisiaj około 50% mocy wytwórczych na Starym Kontynencie stanowią źródła zasilane ropą naftową, gazem ziemnym i węglem. W Polsce ten odsetek jest jeszcze większy. Jeśli dodać do tego silny rozwój generacji rozproszonej (uzależnionej od warunków atmosferycznych) przy jednoczesnym braku dostosowania systemów dystrybucyjnych, otrzymamy obraz rynku podatnego na wieloaspektowe ryzyka.
Jak przezwyciężyć kryzys?
Komisja Europejska, państwa członkowskie UE oraz eksperci w dziedzinie rynku energetycznego stworzyli pakiet rozwiązań, który może pomóc w walce z kryzysem energetycznym. Należą do niego:
- rozwiązania ograniczające zapotrzebowanie na energię elektryczną,
- bezpośrednie interwencje państwa lub jednostek obsługujących sieci elektroenergetyczne na hurtowym rynku energii,
- polityka fiskalna, która może stymulować uczciwość w zakresie podziału obciążeń między producentami i konsumentami,
- zmiany w otoczeniu regulacyjnym, polegające na przykład na dostosowaniu uprawnień do emisji lub taryf gwarantowanych.
Z punktu widzenia przedsiębiorstw kluczowa jest pierwsza wskazówka. Jak pokazują liczne przykłady, podjęcie strategicznych decyzji na szczeblu zarządczym pozwala realnie obniżyć energochłonność organizacji. Według danych Agencji Rynku Energii tylko w pierwszym kwartale 2023 roku przemysł zużył 17,7 TWh prądu w stosunku do 19,7 TWh w analogicznym okresie ubiegłego roku. Spadek wyniósł zatem aż 11%.
Jakie mogą być ceny energii w 2024 roku?
Optymalizacja zasobów i procesów nie rozwiąże jednak wszystkich problemów związanych z prądem dla firm. Czas stabilnych dostaw, a co za tym idzie także względnie stałych cen energii elektrycznej, należy już do przeszłości. Jakby tego było mało od połowy przyszłego roku dynamika zmian będzie jeszcze większa. W życie wchodzą 15-minutowe okresy rozliczenia z rynkiem bilansującym, co oznacza, że co kwadrans możemy obserwować różne ceny na rynku. Rozwój odnawialnych źródeł energii jest niezbędny dla przyszłości naszej planety, jednakże silne powiązanie produkcji z warunkami atmosferycznymi może potęgować problemy z zakupem taniego prądu. Jak pokazują doświadczenia zagraniczne, wcale nie można wykluczyć sytuacji, gdy o godzinie 12.00 będzie możliwy zakup energii po cenach ujemnych, podczas gdy pół godziny później będzie ona kosztować 2 tysiące złotych za MWh. W tak dynamicznym środowisku na znaczeniu zyskają kompetencje w zakresie doradztwa i zarządzania polityką energetyczną w przedsiębiorstwach. Warto już dzisiaj przygotować się na te zmiany podejmując kontakt z Eco dla Biznesu.
Jedną z dróg uniezależnienia się od zmienności rynku jest montaż OZE w firmie
Jeśli nie chcą Państwo zastanawiać się, jakie mogą być ceny energii w 2024 roku, warto rozważyć montaż własnego źródła energii. Osiągnięcie bezpieczeństwa energetycznego, rozumianego jako stabilny strumień energii wysokiej jakości, możliwe jest przede wszystkim poprzez rozwój własnego zaplecza. Jak mówi Pan Dariusz Bliźniak, wiceprezes Respect Energy „na dziś standardowy zestaw to OZE i magazyn energii – bez tego nie da się zarządzać systemem, a to zakłada inwestycje, inwestycje i jeszcze raz inwestycje; inwestycje w bardzo nowoczesne systemy IT, bo będzie to musiało być zarządzane online”. Wyposażenie się w takie rozwiązania pozwoli także:
- osiągać oszczędności po okresie zwrotu,
- obniżyć rozrachunki z tytułu opłaty mocowej,
- obniżyć ślad węglowy produktu i organizacji, co ma znaczenie dla klientów, dostawców, sieci handlowych czy nawet banków finansujących inwestycje,
- poprawić wizerunek marki jako podmiotu odpowiedzialnego społecznie i ekologicznie.
W polskim przemyśle nadal ponad połowa potrzeb w zakresie energii nie jest zaspokajana przez OZE. Jest więc duże pole do poprawy efektywności własnego działania. Montaż fotowoltaiki z zestawem magazynującym to obecnie najlepszy pomysł na nieprzewidywalność cen prądu, która w nadchodzącym roku wejdzie na jeszcze wyższy poziom niż dotychczas.